perspektywa w rysunku jak poprawnie tworzyć efekt głębi?

Perspektywa w Rysunku – Jak Poprawnie Tworzyć Efekt Głębi?

perspektywa w rysunku jak poprawnie tworzyć efekt głębi?

Nieodłącznym elementem rysunku jest perspektywa. Jej zrozumienie i prawidłowe zachowanie w kompozycji jest niezwykle ważne. Wpływa ona na odbiór naszej pracy – im lepiej posługujemy się perspektywą w naszym rysunku, tym ciekawsze rezultaty możemy uzyskać.

Mistrzowskie opanowanie technik cieniowania i perspektywy pozwala nam na stworzenie bardzo realistycznych prac oraz pomaga w tworzeniu rysunków 3D. Żeby dobrze zrozumieć, o co właściwie chodzi, musimy poznać definicję perspektywy, jej rodzaje i zastosowanie w naszym rysunku.

PERSPEKTYWA – DEFINICJA

Mówiąc ogólnie, jest to sposób odwzorowania obiektów trójwymiarowych i przestrzeni na płaszczyźnie. Wyróżniamy kilka rodzajów perspektywy, które mają zastosowanie w zależności od tego, jaki efekt chcemy uzyskać lub jaką techniką rysunkową się posługujemy.

W literaturze możemy spotkać takie określenia jak: perspektywa linearna, barwna, powietrzna, odwrócona czy kulisowa. Poniżej postaramy się przybliżyć czym się one charakteryzują, jakie są zasady ich tworzenia oraz gdzie znajdują zastosowanie.

PERSPEKTYWA LINEARNA

Jest to odwzorowywanie obiektów i przestrzeni na płaskiej powierzchni w taki sposób, aby sprawiały wrażenie głębi. Bardzo charakterystyczną dla niej cechą, jest stopniowe zmniejszanie się przedmiotów oddalających się od widza (tak zwany skrót perspektywiczny).

Aby dobrze zbudować perspektywę linearną, musimy pamiętać, aby w swojej pracy prawidłowo zastosować elementy takie jak: horyzont, punkt zbiegu, linie zbiegu oraz punkt obserwacyjny. Czym są wymienione przez nas pojęcia?

Horyzont – czyli pozioma linia zawieszona na wysokości naszych oczu. To właśnie z tym elementem bardzo często początkujący rysownicy sobie nie radzą, ponieważ już na samym wstępie źle określają jego położenie na płaszczyźnie.

Linia horyzontu jest związana z obserwatorem na stałe, dlatego jeśli zmieni się wysokość z jakiej obserwujemy daną scenę, to zmieni się również położenie horyzontu. Inaczej narysujemy budynek stojąc na poziomie chodnika, inaczej jeśli będziemy oglądać go z pewnej wysokości.

Od umiejscowienia linii horyzontu na płaszczyźnie zależy, czy nasz rysunek będzie sprawiał wrażenie rysowanego z góry, czy z tak zwanej perspektywy żabiej. Jeśli chcemy narysować coś z poziomu człowieka, musimy przyjąć linię na wysokości około 1,6-1,8 m (na tej wysokości przeciętny człowiek ma oczy).

Źródło: kresl.pl

Punkt zbiegu – to miejsce na linii horyzontu, do którego zmierzają wszystkie równoległe do siebie linie zbiegu. Ilość punków zbiegu może być różna, w zależności od wybranego przez nas sposobu rysowania perspektywy linearnej (jeden, dwa, trzy lub więcej).

Linia zbiegu – to prosta linia biegnąca do punktu zbiegu, położonego na horyzoncie. Pomaga ona zachować proporcje rysowanych obiektów oraz określić ich położenie na płaszczyźnie względem obserwatora.

Punkt obserwacyjny – to miejsce, z którego oglądamy dany obiekt. Sposób zachowania perspektywy rysowanego elementu będzie inny dla osób oglądających go z różnych miejsc i pod innym kątem.

W zależności od położenia horyzontu i ilości punktów zbiegu, perspektywę linearną możemy podzielić na: jednozbiegową, dwuzbiegową, wielozbiegową, z lotu ptaka lub żabią.

PERSPEKTYWA JEDNOZBIEGOWA

Jeśli zaczynasz swoją rysunkową przygodę i zapisałeś się na kurs rysunku, to z pewnością będzie to pierwsza z technik, jaką poznasz podczas nauki. Jest ona najprostsza do opanowania i jednocześnie doskonale oswaja nas z elementami budowania perspektywy.

Jak sama nazwa wskazuje, w perspektywie jednozbiegowej na linii horyzontu znajduje się tylko jeden punkt zbiegu. Podążające za naszym wzrokiem linie zbiegu są do siebie równoległe, a reszta z nich jest pionowa lub pozioma.

Źródło: kresl.pl

Punkt zbiegu jest równocześnie punktem na który pada wzrok obserwatora. W tym przypadku będzie, to punt bezpośrednio przed nami.

Perspektywę jednozbiegową możemy wykorzystać w rysowaniu na przykład alei drzew w parku, gdzie my, jako obserwatorzy, stoimy na środku ścieżki. Punkt zbiegu w takiej kompozycji znajdowałby się na linii horyzontu, prostopadle do środka ścieżki.

Taki rodzaj perspektywy dobrze sprawdzi się również w rysowaniu ciasnych przestrzeni, takich jak pokój, czy ulica otoczona gęstą zabudową.

Źródło: kresl.pl

Odwzorowywanie obiektów i przestrzeni za pomocą perspektywy jednozbiegowej ma zastosowanie w przypadku gdy daną scenę oglądamy od frontu.

Ciężko w rzeczywistym świecie uchwycić taki moment (rzadko kiedy oglądamy coś stojąc dokładnie naprzeciwko), dlatego aby jeszcze lepiej odwzorować nasz punkt widzenia stosujemy perspektywę dwuzbiegową.

PERSPEKTYWA DWUZBIEGOWA

Jak sama nazwa wskazuje, jest to odwzorowanie, w którym wykorzystujemy dwa punkty zbiegu położone na linii horyzontu. Pozwala ona na bardziej naturalne zbudowanie perspektywy i lepsze uchwycenie głębi.

Źródło: kresl.pl

Położenie punktów zbiegu na horyzoncie nie jest stałe, trzeba jednak pamiętać o tym, aby nie stawiać ich zbyt blisko siebie. Takie umiejscowienie może spowodować, że rysowany przez nas obiekt będzie wyglądał nienaturalnie.

Pamiętaj, że linie poziome w perspektywie dwuzbiegowej nigdy nie będą równoległe do linii horyzontu, tak jak to miało miejsce w przypadku jednego punktu zbiegu.

Na poniższym przykładzie widać, że pionowe ściany budynku są prostopadłe do linii horyzontu, jednak te poziome są narysowane pod kątem odpowiadającym liniom zbiegu, biegnącym do odpowiedniego punktu na płaszczyźnie.

Źródło: kresl.pl

Jeśli nabierzesz doświadczenia w budowaniu perspektywy dwuzbiegowej, to z pewnością na dalszym etapie swojej rysunkowej przygody będziesz częściej „wyrzucać” punkty poza obszar roboczy Twojej pracy. Pozwoli to, na jeszcze lepsze odwzorowanie przestrzeni.

Perspektywę dwuzbiegową możemy stosować przy skupieniu się na dowolnym elemencie takim jak: fragment kamienicy, pomnik, budynek czy znak architektoniczny.

Jest ona zdecydowanie bardziej dynamiczna, niż perspektywa jednozbigowa, dzięki czemu możemy w ciekawy sposób przedstawić nawet nudne na pierwszy rzut oka kadry.

PERSPEKTYWA TÓJZBIEGOWA

Jest to sposób odwzorowania elementów trójwymiarowych na płaszczyźnie z wykorzystaniem trzech punktów zbiegu. Biorąc pod uwagę poziom trudności, jest ona przeznaczona dla osób już średniozaawansowanych.

Podczas kursu rysunku będzie to kolejny etap nauki, dotyczący odwzorowania przestrzeni, zaraz po opanowaniu dwóch poprzednich metod.

Perspektywa trójzbiegowa pomaga nam na zbudowanie głębi w rysunku nie tylko za pomocą „zbiegania się” ścian poziomych elementów, ale również tych pionowych. W tym przypadku dwa punkty zbiegu położone są na linii horyzontu, a trzeci poza nim.

Położenie nad horyzontem – jeśli nasz wzrok kierowany jest w górę na przykład stojąc blisko wysokiego wieżowca (perspektywa żabia) lub pod nim, jeśli nasz obiekt oglądamy z punktu położonego nad jego dachem, a nasz wzrok kierujemy w dół (perspektywa z lotu ptaka).

Źródło: kresl.pl

Warto zauważyć, że w perspektywie trójzbiegowej punkty zbiegu są już położone daleko poza obszarem naszej kartki, dlatego wymaga ona już dużej wprawy w znajomości zasad dotyczących tworzenia odwzorowania przestrzeni.

PERSPEKTYWA WIELOZBIEGOWA

Najbardziej zaawansowany pod względem trudności sposób odwzorowania przestrzeni. Posługujemy się nią jeśli chcemy narysować obiekty, które są ustawione do siebie pod różnym kątem.

Nie bylibyśmy w stanie narysować kilku budynków w różnym układzie, używając do tego tylko perspektywy z dwoma lub trzema punktami zbiegu.

Źródło: kresl.pl

PERSPEKTYWA BARWNA

Inaczej nazywana malarską. Jest to technika odwzorowania przestrzeni na płaszczyźnie za pomocą barw. Odpowiednie zestawienie tonów i kolorów pozwala na uzyskanie wrażenia trójwymiarowości.

Barwy zimne i jasne sprawiają wrażenie oddalających się od widza, natomiast ciepłe i ciemne wyraźnie przybliżają obraz. Wykorzystując takie wrażenie optyczne, jesteśmy w stanie zbudować poczucie przestrzeni za pomocą odpowiedniego zestawienia barw.

Jednym z obrazów namalowanych z wykorzystaniem perspektywy barwnej jest Góra Sainte-Victorie, autorstwa Paula Cézanne.

Źródło: wikipedia.org

PERSPEKTYWA POWIETRZNA

Stosowana w technikach malarskich do stworzenia wrażenia głębi. Polega ona na wykorzystaniu obserwacji związanej z warunkami atmosferycznymi.

Wraz z oddalaniem się elementów od widza, zwiększa się „ilość powietrza” między obserwowaną przestrzenią, a artystą. Kolory na dalszym planie stają się jaśniejsze i niebieskawe, a kształty wydają się być coraz bardziej niewyraźne jakby zamglone.

Taką zależność obserwujemy również w życiu codziennym. Podczas słonecznej, przejrzystej pogody, jesteśmy w stanie dostrzec obiekty znajdujące się w znacznym oddaleniu. Jeśli mamy do czynienia z mglistą lub deszczową aurą, to szczegóły dalszego planu zacierają się.

Częstym błędem początkujących rysowników jest zbyt szczegółowe przedstawienie drugiego planu, w stosunku do tego, znajdującego się blisko nas.

Zastosowanie perspektywy powietrznej miało miejsce już w epoce Renesansu. Jednym z najsłynniejszych malarzy tamtego okresu, który w swoich dziełach stosował perspektywę powietrzną był Leonardo da Vinici.

Jego dzieła, takie jak Mona Lisa i Święta Anna Samotrzecia, są doskonałym przykładem zastosowania perspektywy powietrznej w malarstwie.

Źródło: wikipedia.org

PERSPEKTYWA ODWRÓCONA

Sposób odwzorowania przestrzeni na płaszczyźnie, wykorzystywany głównie w pisaniu Ikon. Najważniejszą cechą, charakteryzującą perspektywę odwróconą, jest umiejscowienie punktu zbiegu.

W przypadku perspektywy linearnej punkt ten znajdował się na horyzoncie. W sztuce ikonografii, jest zupełnie inaczej.

Punkt zbiegu znajduje się przed płaszczyzną obrazu, dlatego mamy wrażenie że obiekty oddalające się od nas rozszerzają się, a nie zwężają tak, jak w przypadku perspektywy linearnej.

Taki zabieg ma na celu wprowadzenie widza do świata przedstawionego na Ikonie. Obserwujący obraz ma stać się częścią oglądanej sceny, aby móc w pełni zagłębić się w płynący z niej przekaz oraz uczucia, które chce na nas wywołać.

Źródło: cerkiew.pl

PERSPEKTYWA KULISOWA

Jeden z najstarszych sposobów budowania głębi na płaszczyźnie. Stosowana już w czasach prehistorycznych na malowidłach skalnych.

Elementy dalsze w perspektywie kulisowej, są częściowo zasłonięte przez te znajdujące się bliżej obserwatora. Mimo tak prostego rozwiązania, pozwala ona uzyskać ciekawy efekt gębi.

Przykładem zastosowania tego tupu odwzorowania przestrzeni może być obraz Jana Vermeera „Dziewczyna Czytająca List”, z epoki Baroku.

Widzimy tutaj wyraźnie zaznaczony pierwszy i drugi plan, który dodatkowo podkreślony został przez częściowe zasłonięcie pokoju kotarą wiszącą nad stołem.

Źródło: wikipedia.org

PODSUMOWANIE

Omówiliśmy już wszystkie metody budowania wrażenia przestrzeni na płaszczyźnie. Wiesz już, jak poprawnie używać poszczególnych efektów oraz w jakich technikach najlepiej się sprawdzają.

Nie jest to łatwe zadanie, zwłaszcza dla osób zaczynających przygodę z rysunkiem. Pomocne mogą okazać się różnego rodzaju kursy, czy materiały dydaktyczne, ale nic nie zastąpi ćwiczeń praktycznych!

Pamiętaj również o tym, że aby nadać głębie swojej pracy i sprawić, by przyciągała wzrok, musisz nie tylko opanować zasady dotyczące perspektywy, ale również prawidłowego tworzenia kompozycji i światłocienia.

W naszym poprzednim artykule omawialiśmy techniki cieniowania, które każdy rysownik powinien poznać oraz nauczyć się ich zastosowania. Jeśli nie masz pewności, czy Twoja wiedza w tym zakresie jest wystarczająca, to śmiało możesz przystąpić do lektury.

Nadmiar wiedzy jeszcze nikomu nie zaszkodził, dlatego zachęcamy Cię do przeczytania o technikach światłocienia. Temat budowania kompozycji jest równie ważny, dlatego nasz kolejny post będzie poświęcony właśnie jej.

Nie przedłużając, pamiętaj o przepracowaniu poznanych dzisiaj rodzajów perspektywy. W rysunku ołówkiem najczęściej stosuje się perspektywę linearną, jednak nie możemy zapomnieć również o tych pozostałych.

Przyglądnij się przedstawionym przez nas przykładom oraz postaraj się przećwiczyć budowanie głębi za pomocą perspektywy linearnej. Pamiętaj, że praktyka czyni mistrza, dlatego nie czekaj i rysuj, a nie…!

1 Komentarz
xmc.pl

Świetny artykuł, dzięki za info. Temat ciekawy i świetnie pozwalający rozwijać wyobraźnie.

Zostaw swój komentarz!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Nasza szkoła rysunku to miejsce, dzięki któremu dostaniesz się na wymarzone studia i rozwiniesz swoje pasje, zainteresowania, a także poznasz ciekawych ludzi!

Prawa do treści, zdjęć oraz informacji zamieszczonych na stronie są własnością ich twórców i zabrania się ich wykorzystywania, kopiowania oraz przetwarzania bez uzyskania zgody autorów.

P.S. Ta strona używa plików cookie. Jeśli nie blokujesz tych plików, zgadzasz się na ich użycie i zapisanie w pamięci Twojego urządzenia (komputera, laptopa, smartfona).

×
Naciśnij enter aby wyszukać lub esc aby wyjść