Każdy rysownik, nie ważne czy początkujący czy profesjonalny, potrzebuje w swoim przyborniku gumki do ścierania. Pomaga ona usunąć niechciane linie, ułatwiając nam pracę. W naszym artykule omówimy rodzaje gumek do ścierania, ich zastosowanie oraz postaramy się podpowiedzieć, jak wybrać tą odpowiednią do danej techniki rysunku.

Kiedy omawialiśmy skalę twardości ołówka, wspominaliśmy o tym, że nie każdą narysowaną linię da się łatwo wymazać (szczegóły znajdziesz w poście „Skala twardości – jaki ołówek wybrać do rysowania?”). To prawda, jednak możemy chociaż trochę ułatwić sobie pracę używając odpowiedniej gumki do ścierania.

W sklepach plastycznych, papierniczych oraz w marketach możemy znaleźć całe mnóstwo gumek do ścierania. Jak wybrać odpowiednią i czy są jakieś istotne różnice, na które warto zwrócić uwagę?

RODZAJE GUMEK

Gumki do ścierania możemy podzielić na tradycyjne, w ołówku lub automatyczne. Tak samo jak w przypadku ołówków, różnią się one od siebie sposobem produkcji oraz ogólnym wyglądem.

Możemy również podzielić gumki ze względu na materiał, z którego zostały wykonane – tutaj wyróżniamy: gumki winylowe, kauczukowe, polimerowe oraz gumki chlebowe. W dalszej części omówimy każdy rodzaj, zobaczymy czym się od siebie różnią oraz wymienimy ich podstawowe wady i zalety.

GUMKI WINYLOWE / PCV FREE

Możemy je spotkać w każdym sklepie z działem papierniczym. Są bardzo popularne ze względu na łatwą dostępność i niską cenę.

Gumki winylowe produkowane są w różnych kształtach i rozmiarach, zazwyczaj są koloru białego. Nadają się one do ścierania ołówka, kredek lub innych prac kreatywnych.

Oznaczenia gumek winylowych różnią się w zależności od producenta lub serii. Jeśli chcesz zakupić gumkę winylową, to szukaj takiej z oznaczeniem PCV FREE lub VINYL.

Gumki winylowe bardzo łatwo wymazują grafit. Doskonale radzą sobie z tworzeniem ostrych linii i rozjaśnień. Za ich pomocą bez problemu stworzysz efekt padającego światła lub promieni słonecznych.

Używając tej gumki, mażemy daną powierzchnię za pomocą dynamicznych mocnych ruchów ręki. Pozwoli to zachować estetykę pracy oraz zniweluje ryzyko rozmazania grafitu.

Pamiętaj, że podczas wymazywania gumka winylowa pozostawia na kartce ścinki, które trzeba regularnie usuwać.

GUMKI DWUFUNKCYJNE

Czasami w sklepach możemy spotkać gumki winylowe o dwóch kolorach końcówek – spełniają one dwie różne funkcje. Za ich pomocą można wymazać ołówek/kredkę lub atrament/tusz – służą do tego odpowiednie strony gumki, oznaczone właściwie przez producenta.

Przykład takiej gumki znajduje się na rycinie poniżej. (biała strona przeznaczona jest dla ołówków i kredek, natomiast niebieska służy do ścierania tuszu i atramentu).

CZYSZCZENIE i OSTRZENIE

Należy pamiętać, aby regularnie czyścić gumkę z pozostałości ołówka. Pozwoli to uniknąć zabrudzenia kartki przez rozmazany grafit. Brudną gumkę można pocierać energicznie o pustą niepotrzebną kartkę do uzyskania białego koloru lub odciąć ostrym nożykiem zabrudzoną część.

Gumki winylowe można odpowiednio zaostrzyć używając do tego ostrego nożyka. Dzięki takiemu zabiegowi możemy wykorzystać ją do nadania odpowiedniego światłocienia rysowanemu przez nas obiektowi, tworząc ostre i cienkie linie.

WADY I ZALETY

ZALETY:
– łatwa dostępność,
– cena (około 1,30 zł za sztukę),
– elastyczność,
– gładkość ścierania,
– łatwość ostrzenia,
– posiadają wersje dwufunkcyjne

WADY:
– szybko się zużywają,
– wymagają czyszczenia,
– pozostawiają ścinki.

GUMKI KAUCZUKOWE / LATEX FREE

Najchętniej wybierane przez osoby cierpiące na uczulenie na lateks – są  hipoalergiczne dzięki czemu można ich używać, bez obaw o reakcje alergiczne.

Produkowane w rożnych kształtach i rozmiarach, najczęściej w kolorze białym. Nadają się świetnie do ścierania ołówków i kredek. Dobrze sprawdzają się przy wymazywaniu rysunku na różnego rodzaju powierzchniach bez ich naruszania.

Jeśli poszukujesz tego typu gumki, to podczas zakupów w sklepie plastycznym szukaj takiej z oznaczeniem LATEKX-FREE.

GUMKI DWUFUNKCYJNE

Tak jak w przypadku gumek winylowych, również są produkowane w wersjach do ścierania dwóch różnych technik. Taka gumka posiada podział na dwie strony podzielone kolorem oraz odpowiednio oznaczone na przez producenta.

Zazwyczaj gumki dwufunkcyjne są trochę droższe od tych przeznaczonych dla jednej techniki. Wybór uzależniony jest od indywidualnych potrzeb użytkownika. Przykładowa kauczukowa dwufunkcyjna gumka firmy Faber-Castell pokazana została na poniższej rycinie.

STRUKTURA I OSTRZENIE

Gumki kauczukowe są twardsze od winylowych, dzięki czemu mogą wymazywać trudniejsze do usunięcia zabrudzenia nie rozmazując ich, a przy tym nie naruszając struktury papieru.

Szczególnie przydatne są podczas pracy z miękkim ołówkiem, kiedy przez przypadek narysujemy niechcianą linię zbyt mocno lub chcemy rozjaśnić ciemną płaszczyznę. Za ich pomocą nadamy naszemu rysunkowi odpowiedni światłocień, poprawiając estetykę całości pracy.

Warto zauważyć, że gumki kauczukowe nie są podatne na ostrzenie. Wynika to z ich dość twardej struktury, która po rozłamaniu mocno się kruszy. Jeśli sytuacja od nas tego wymaga, to w ostateczności możemy spróbować tego zabiegu. Jednak musimy liczyć się z powstaniem dużej ilości drobnego ziarnistego pyłu, który może wpływać na komfort naszej pracy.

WADY I ZALETY

ZALETY:
– są hipoalergiczne,
– cena (około 2zł za sztukę),
– posiadają wersje dwufunkcyjne,
– ścierają nawet miękki ołówek,

WADY:
– duża twardość,
– trudne w ostrzeniu,
– pozostawiają ziarnisty pył,
– podatne na pękanie.

GUMKI POLIMEROWE / Z PCV

Bardzo popularne i łatwo dostępne we wszystkich sklepach z działem papierniczym. Najczęściej białe, jednak produkowane są również w innych kolorach szczególne atrakcyjnych dla dzieci.

Producenci oznaczają tego rodzaju gumki w różnorodny sposób. Poszukując gumki polimerowej podczas swoich zakupów wybieraj te z oznaczeniem HI-POLYMER lub PLASTIC.

STRUKTURA

Gumki polimerowe idealnie nadają się dla dzieci – są wyjątkowo giętkie i miękkie. Bardzo łatwo wymazują niechciane linie bez potrzeby mocnego dociskania do powierzchni.

Ścieranie za ich pomocą nie narusza struktury papieru, pozostawia zeszyty, dokumenty oraz notatki w doskonałym stanie. Są podstawowym wyposażeniem większości szkolnych piórników oraz biur.

Podczas użytkowania nie brudzą się, co eliminuje potrzebę dodatkowego czyszczenia. Cechują się dużą odpornością na pękanie oraz nie pozostawiają ścinek podczas wymazywania.

DUST FREE

Gumki polimerowe, które odznaczają się najwyższą odpornością na ścieranie i nie pozostawiające nawet najmniejszych drobinek, oznaczone są symbolem DUST FREE – są one zazwyczaj troszeczkę droższe od tych pozostałych.

Tego typu gumki polecane są w szczególności dla rysowników, umożliwiają szybkie uzyskanie odpowiedniego światłocienia. Dzięki temu, że się nie kruszą, możemy zaoszczędzić dużo czasu podczas pracy, a gładkość ścierania zapewnia komfort i nie powoduje uszkodzeń karki.

Popularność gumek polimerowych wiąże się bezpośrednio z ich niską szkodliwością. Nie zawierają one toksycznych substancji i są hipoalergiczne (nie zawierają lateksu).

WADY I ZALETY

ZALETY:
– gładkość ścierania,
– nie pozostawiają ścinek,
– można je ostrzyć,
– odpowiednie dla dzieci,
– szeroka gama kolorów,
– nie uszkadzają mazanej powierzchni,
– są hipoalergiczne.

WADY:
– cena (około 3zł za sztukę),
– różnorodność oznaczeń opakowań zależna od producenta i rodzaju.

GUMKI CHLEBOWE

Gumka chlebowa ma głównie artystyczne zastosowanie. Jej wygląd, struktura i zastosowanie w dużym stopniu różni się od opisanych powyżej gumek.

Odmienność tego rodzaju gumki zaczyna się już w momencie pierwszego spojrzenia na jej wygląd. Zazwyczaj jest pakowana w plastikowe etui lub owinięta folią ochronną.

Posiadają one szeroką gamę kolorystyczną w zależności od producenta możemy spotkać gumki chlebowe szare, niebieskie, żółte, zielone brązowe itd. Gumki chlebowe kupisz w sklepach papierniczych i plastycznych.

PRODUKCJA

Warto na samym początku pokrótce opowiedzieć jak powstaje omawiana przez nas gumka. Wbrew przyjętej powszechnie nazwie nie powstaje ona z chleba :).

Do jej produkcji, używa się dwóch rodzajów lateksu: naturalnego lub syntetycznego (żywica butadienowo – styrenowa). W zależności od użytej bazy (naturalnej lub syntetycznej) dodaje się do niej odpowiednie składniki. Na koniec rozciąga się gumkę kilkakrotnie w mniejszej lub większej temperaturze, dzięki czemu staje się ona plastyczna.

Dlaczego w takim razie nazywamy ją chlebową?

Nazwa pochodzi od miękiszu chlebowego (mieszanki chleba z wodą), który miał zbliżoną do współczesnej gumki strukturę oraz był wykorzystywany w podobny do niej sposób.

STRUKTURA

Jeśli kiedykolwiek miałeś w rękach gumkę chlebową to na pewno zwróciłeś uwagę na jej strukturę. Przypomina ona plastelinę. Gdy lekko rozgrzejemy ją w palcach można z łatwością formować z niej różne kształty, rozciągać ją, przerywać i dzielić.

Często podczas zajęć rysunkowych, Kursanci wykorzystują jej możliwosci do tworzenia różnego rodzaju rzeźb i figur :).

MIĘKKOŚĆ, A WYMAZYWANIE

W większości przypadków gumki chlebowe posiadają na swoich opakowaniach oznaczenia słowne, które jednoznacznie mówią nam o tym jak miękka jest gumka (medium soft, soft lub extra soft).

Wyjątek stanowi tutaj produkt firmy Koh-I-Noor, która wprowadziła do swojej oferty liczbowe oznaczenia dla gumek chlebowych – podczas zakupów zwróć uwagę na numer znajdujący się na folii ochronnej.

W przypadku skali liczbowej czeskiego producenta, miękkość gumki wzrasta wraz z wartością liczby na opakowaniu, od miękkiej do extra miękkiej (6421, 6422, 6423, 6426).

Warto zauważyć, że miękkość gumki chlebowej wpływa na efektywność mazania i łatwość czyszczenia. Te bardzo miękkie są podatne na absorbowanie grafitu, łatwo usuwają go z papieru czy rąk, taką gumkę łatwo rozciągnąć i „przerobić” kilkukrotnie co ułatwia jej oczyszczenie.

Gumki twarde gorzej absorbują grafit, mogą go rozmazywać brudząc kartkę. Nie są również podatne na czyszczenie, podczas rozciągania łatwo się kruszą.

Do prac artystycznych zdecydowanie polecamy wybierać miękkie gumki chlebowe. Jeśli nie jesteś pewny czy poradzisz sobie z wyborem odpowiedniej, zapytaj sprzedawcę w sklepie o poradę.

ZASTOSOWANIE

Ze względu na charakterystyczne cechy, gumka chlebowa ma nieco inne zastosowanie niż te omawiane wcześniej.

Jest ona przeznaczona do usuwania i korygowania technik miękkich (ołówek, węgiel czy pastele suche). Jej działanie polega na absorbowaniu cząsteczek np. grafitu, nie pozostawia ona również na papierze drobinek, ani pyłu.

“WYBIERANIE”

Metoda ta polega na dotykaniu powierzchni, na której chcemy dokonać korekty. W zależności od ilości dotknięć uzyskamy mocniejsze lub słabsze rezultaty. W taki sposób stworzymy delikatne przejścia tonalne bez widocznych smug, poprawi to estetykę naszego rysunku.

Dodatkowym i bardzo pomocnym zastosowaniem jest usuwanie za pomocą gumki chlebowej pozostałości ołówka z naszych dłoni. Często podczas intensywnego szrafowania nasze ręce są pobrudzone, co może spowodować plamy na naszej powierzchni roboczej.

CZYSZCZENIE

Bardzo ważnym elementem wpływającym na „żywotność” naszej gumki chlebowej jest jej odpowiednie i regularne czyszczenie. Aby skutecznie oczyścić gumkę chlebową, należy całość kilkakrotnie rozciągnąć i przerobić. Robimy to dynamicznie, aż do momentu kiedy zabrudzenia rozejdą się po strukturze gumki równomiernie uzyskując dość jednolity kolor.

Oczywiście zabrudzenia nie znikają z gumki w magiczny sposób. Pozwala to jedynie na wyeliminowanie ciemnych plam, które podczas mazania mogą pobrudzić nam kartkę. Każda gumka chlebowa ma jednak swój termin przydatności. Jeśli podczas używania zauważysz, że „wybieranie” warstw jest coraz trudniejsze to znak, że czas zakupić nową gumkę.

WADY I ZALETY

ZALETY:
– nie zostawiają ścinek,
– można je dzielić i formować,
– nadają efekt rozjaśnienia płaszczyzny,
– długa żywotność,
– nie uszkadzają mazanej powierzchni.

WADY:
– cena (około 5zł za sztukę),
– posiadają skalę stopnia miękkości,
– wymagają czyszczenia,
– dla profesjonalistów,
– przeznaczone do prac artystycznych
– wymagają wprawy w używaniu.

GUMKI W OŁÓWKU

Charakteryzują się specyficznym wyglądem – przypominają ołówek lub kredkę z drewnianym korpusem. Można je kupić w profesjonalnych sklepach plastycznych lub papierniczych.

ZASTOSOWANIE

Najczęściej wybierane przez profesjonalistów, rysowników i artystów. Za ich pomocą można uzyskać realistyczne odbicie światła przy rysowaniu szklanych powierzchni, oczu, włosów czy wody.

Doskonale nadają się do wymazywania drobnych detali. Stosowane często przy szczegółowych pracach posiadających małe i trudne do skorygowania elementy.

Gumka w ołówku jest podatna na zużycie, wynika to z potrzeby częstego ostrzenia w celu uzyskaniu cienkiej i precyzyjnej końcówki. Podczas wymazywania pozostawia ścinki, które trzeba regularnie usuwać.

WADY I ZALETY

ZALETY:
– precyzyjne wymazywanie,
– artystyczne zastosowanie,
– wygoda użytkowania.

WADY:
– szybkie zużywanie się,
– wymagają ostrzenia,
– cena (około 4zł za sztukę),
– pozostawiają ścinki.

GUMKI AUTOMATYCZNE

Przypominają długopis, który zamiast wkładu piszącego posiada gumkę. Działanie jest bardzo podobne jak w przypadku ołówka, są one dostępne w większości sklepów plastycznych i papierniczych.

Podstawową cechą różniącą gumkę automatyczną od tej w ołówku jest jej obudowa – zazwyczaj wykonana z tworzywa sztucznego (plastiku lub metalu).

Jak już się pewnie domyślasz taka gumka jest o wiele trwalsza od swojej ołówkowej koleżanki. Po zużyciu dostępnego fabrycznie wkładu możemy go bez problemu dokupić w wygodnych zestawach, dokładnie tak samo jak w przypadku rysików do ołówków automatycznych.

ZASTOSOWANIE

Jej zastosowanie jest zbliżone do gumki w ołówku. Możemy za jej pomocą wymazywać drobne elementy, które wymagają precyzji. Do zaostrzenia końca wkładu gumki automatycznej będzie potrzebny nożyk, pozwoli to na jeszcze bardziej dokładne wymazanie pola roboczego.

Gumki automatyczne, są chętnie wybierane przez profesjonalistów i rysowników ze względu na wygodę z ich korzystania. Podczas stopniowego zużywania wkładu możesz, ale nie musisz ostrzyć końcówkę co dodatkowo przyspiesza i usprawnia pracę nad rysunkiem.

Za pomocą tego rodzaju gumki nadamy realistyczny i estetyczny wygląd elementom naszej pracy. Doskonale sprawdza się podczas rysowania chmur, włosów, wody, elementów szklanych czy błyszczących.

WADY I ZALETY

ZALETY:
– wygoda użytkowania,
– wysoka wytrzymałość,
– nie wymagają ostrzenia,
– posiadają wymienne wkłady,
– precyzja wymazywania.

WADY:
– cena (około 14zł za sztukę + wymienne wkłady),
– pozostawiają ścinki,
– wymagają czyszczenia.

JAKĄ GUMKĘ WYBRAĆ?

Omówiliśmy wszystkie dostępne na rynku rodzaje gumek. Podzieliliśmy je ze względu na wygląd i materiał, z którego zostały wykonane oraz podsumowaliśmy ich wady i zalety.

EFEKT KOŃCOWY

Wybierając gumkę do ścierania musisz zastanowić się, jakie cechy są dla Ciebie ważne, jakiego efektu oczekujesz oraz jak zazwyczaj pracujesz. Żeby stworzyć estetyczny i realistyczny efekt w swojej pracy, na pewno będziesz potrzebował więcej niż jednej gumki.

Do ostrych światłocieni użyj gumki, która łatwo zmazuje grafit i ma twardą i gładką strukturę. Przy małych elementach przyda się gumka, która jest precyzyjna, tak jak ta w ołówku. Chcąc uzyskać efekt wtapiania czy delikatnego rozjaśnienia najlepiej sięgnij po gumkę chlebową.

PRZYBORNIK RYSOWNIKA

Tak jak w przypadku ołówków, jeśli chcesz ułatwić sobie pracę i czerpać przyjemność z rysowania konieczne będzie zaopatrzenie się w kilka rodzajów gumek.

Na początek pracy polecamy zakupić gumkę dust free, która nie wymaga usuwania ścinek i bardzo dobrze maże grafit. Warto posiadać również gumkę chlebową, która jest niezbędna przy pracach artystycznych wykonywanych ołówkiem oraz gumkę w ołówku, która ułatwi Ci prace z małymi elementami.

Oczywiście jeśli nie chcesz na początku wydawać zbyt dużo pieniędzy na kompletowanie swojego przybornika, możesz wybrać tylko jedną lub dwie gumki. Wybór jest na tyle duży, że na pewno znajdziesz coś dla siebie.

To od Twoich indywidualnych preferencji zależy co będzie dla Ciebie wygodne, więc nie przekonuj się do czegoś na siłę, tylko dokonaj zakupu i rysuj, a nie…!